Eerwraak in Lessebo, Zweden: Vader en broer veroordeeld voor moord op Shahida Azizi

Shahida Azizi / Lima Khan
Leeftijd: 22
Gewurgd: 3 mei 2024
Woonplaats: Lessebo, Zweden
Herkomst: Afghanistan
Daders: Vader, broer

Shahida Azizi, een 22-jarige vrouw van Afghaanse afkomst, groeide op in Lessebo, Zweden, in een streng traditioneel gezin. Jarenlang werd ze geconfronteerd met controle, intimidatie en bedreigingen van haar familie vanwege haar levenskeuzes.

Shahida beschuldigde haar 45-jarige vader, Azizu Rahman Azizi, van seksueel misbruik en deed hiervan aangifte. Tegen de wil van haar familie trouwde ze met een man van haar keuze en verhuisde ze elders in Zweden, waar ze onder de schuilnaam Lima Khan leefde met een beschermde identiteit.

In het voorjaar van 2024 werd Shahida door haar familie overgehaald terug te keren naar Lessebo, waar haar ouders en haar 23-jarige broer, Zafran Aziz Azizi, woonden. Op 3 mei 2024 escaleerde een confrontatie in een auto in Lessebo: Zafran wurgde Shahida met haar eigen sjaal, op bevel van Azizu. De moeder van Shahida was aanwezig en verklaarde later dat ze werd geslagen toen ze probeerde in te grijpen. Na de moord werd Shahida’s lichaam verbrand in een windscherm in het recreatiegebied Ekebacken. Op 4 mei 2024 werd haar stoffelijk overschot daar door de politie ontdekt.

Het politieonderzoek leidde tot de arrestatie van Azizu, Zafran en de moeder. Tijdens verhoren verklaarde Zafran dat hij handelde onder druk van Azizu, terwijl Azizu alle betrokkenheid ontkende. De moeder stelde dat ze niet op de hoogte was van het moordplan.

Op 11 februari 2025 begon het proces in de rechtbank van Växjö, dat vijftien zittingsdagen besloeg. Het Openbaar Ministerie presenteerde forensisch bewijs, waaronder DNA-sporen, en verklaringen van Zafran en de moeder, waaruit bleek dat de moord was bedoeld om de familie-eer te herstellen.

Op 2 april 2025 sprak de rechtbank haar vonnis uit. Azizu werd veroordeeld tot een levenslange gevangenisstraf als opdrachtgever van de moord, die werd gekwalificeerd als eerwraak – een strafverzwarende omstandigheid onder de Zweedse wet. Zafran kreeg 16 jaar cel voor het uitvoeren van de wurging. De rechtbank achtte Azizu’s schuld “buiten redelijke twijfel” bewezen, gesteund door forensisch bewijs en Zafran’s verklaring. De moeder werd vrijgesproken wegens onvoldoende bewijs van actieve betrokkenheid. Azizu en Zafran moeten elk 110.000 Zweedse kronen schadevergoeding betalen aan Shahida’s overige broers en zussen.

De zaak veroorzaakte opschudding in Zweden vanwege het eerwraakmotief en de gruwelijkheid van het misdrijf. Levenslange gevangenisstraf is in Zweden zeldzaam en wordt alleen opgelegd bij uitzonderlijk zware misdrijven.

Wat is eerwraak?

Een eremoord is een moord in naam van de eer. Als een broer zijn zus vermoordt om de familie-eer te herstellen, is dat een eerwraak. Volgens activisten zijn de meest gebruikelijke redenen voor eerwraak als het slachtoffer:

weigert mee te werken aan een gearrangeerd huwelijk.
de relatie wenst te beëindigen.
het slachtoffer was van verkrachting of seksuele aanranding.
werd beschuldigd van het hebben van een seksuele relatie buiten het huwelijk.

Mensenrechtenactivisten geloven dat er jaarlijks 100.000 eremoorden worden uitgevoerd, waarvan de meeste niet worden gerapporteerd aan de autoriteiten en een aantal zelfs bewust wordt verdoezeld door autoriteiten zelf bijvoorbeeld omdat de daders goed bevriend zijn met lokale agenten, machthebbers of politici. Geweld tegen meisjes en vrouwen blijft een serieus groot probleem in Pakistan, India, Afghanistan, Irak, Syrië, Iran, Servië en Turkije.